Isikhokelo esipheleleyo se-oki: iimpawu, ukhathalelo, iintlobo kunye namanqaku anomdla

  • I-oki yenye yeyona mithi midala, inamandla, kunye neyomfuziselo eYurophu, e-Asiya, naseMelika, kwaye ingundoqo kwi-ecology yehlathi kunye nenkcubeko.
  • Iquka iintlobo ezininzi ze-genus UQuercus, kunye nokulungelelaniswa kwemozulu eyahlukeneyo, imihlaba kunye nokusetyenziswa (umthi, amayeza, ukuhlobisa, izilwanyana).
  • Ukulima kufuna indawo, umhlaba onzulu, ukukhupha amanzi kakuhle, kunye nokunyamekelwa kwiminyaka embalwa yokuqala, kugxilwe ngokukhethekileyo kunkcenkceshelo kunye nokuthena.

Isikhokelo esipheleleyo se-oki: iimpawu, ukhathalelo, iintlobo kunye namanqaku anomdla

umthi omkhulu we-oki

Um-oki Ngomnye wemithi ebekekileyo nexabisekileyo kumahlathi ethu, umdlali ophambili kwinkcubeko, i-ecology, kunye noqoqosho lwemimandla emikhulu ye-hemisphere esemantla. Udumo lwayo luvela kakhulu kumandla kunye nokuphila ixesha elide njengoko kumgangatho ongaqhelekanga womthi wayo kunye nokubaluleka kwayo kwizinto eziphilayo. Igama elithi "oki" libandakanya iintlobo ezininzi ze-genus. UQuercus, imithi evuthulukayo nehlala iluhlaza eqhelaniswe nemozulu epholileyo, eshiye uphawu olungacimekiyo kwimbali, imbonakalo yomhlaba kunye nesithethe samazwe amaninzi.

Imvelaphi, ukuhanjiswa kunye neempawu eziqhelekileyo

Amagqabi e-Oak

Isini UQuercus, kuquka nentsapho fagaceae, amaqela kunye amakhulu eentlobo zemithi namatyholo, ezisasazwe ngokubanzi ukusuka eYurophu naseAsia ukuya kuMntla Merika. Eyona mifuziselo, i UQuercus robur okanye i-oki eqhelekileyo, inabela kulo lonke elaseYurophu nakwintshona yeAsia, ehlala amathafa ukuya kuthi ga kwi-2000 yeemitha ukuphakama. Emantla Melika, iintlobo ezifana ne Iquercus rubraZonke zineziqhelaniso ezimangalisayo kwiimozulu ezahlukeneyo kunye nemihlaba.

Iimpawu eziphambili ze-oki:

  • Ukuthwala okukhulu: Imithi emikhulu ethi, phantsi kweemeko ezifanelekileyo, ifikelele kwiimitha ezingama-40 ubude kwaye ingaphila iminyaka eyiwaka.
  • Amagqabi aLobed: Ukutshintshela, kunye ne-lobes ezahlukileyo kunye nomda ongqukuva kwiindidi ezimhlophe; eluhlaza entlakohlaza nasehlotyeni, ibe tyheli, ibe mdaka, okanye bubomvu ekwindla.
  • Isiqu somthi: Eminyene, enexolo elingwevu kwimithi emincinci kwaye iqhekezeke ngokunzulu kubantu abadala, iyaxhathisa ngenxa yomxholo wayo ophezulu we-tannin.
  • Isiqhamo, iacorn: I-oval, igutyungelwe ngokuyinxenye yidome (ikhoba); ivuthwa ekupheleni kwehlobo okanye ekwindla kwaye iyimfuneko kwizilwanyana zasendle nemfuyo.
  • Ubomi obude obukhethekileyo: Kukho imizekelo engaphezulu kwewaka leminyaka ubudala, isimboli samandla kunye nesigxina.

ihlathi le-oki

Amahlathi om-oki, aziwa ngokuba yimithi yom-oki, ayindawo ebalulekileyo yendalo nendawo yokuzimela intaphane yeentlobo zezityalo nezilwanyana, uninzi lwazo oluxhomekeke kule ndawo ikhethekileyo yokuhlala. I-Oak ikwahlala inxulunyaniswa namahlathi e-beech kunye ne-birch, ukwenza imihlanganiselwa kunye nokuphucula i-biodiversity yamahlathi.

Iintlobo eziphambili kunye neentlobo ze-oki

  • UQuercus robur: Pedunculate oki. Isasazwe ngokubanzi kulo lonke elase-Eurasia, inamagqabi amakhulu anee-petioles ezimfutshane kunye ne-lobes engqukuva, kunye ne-acorns kwiindiza ezinde.
  • UQuercus petraea: I-Sessile okanye i-oki yeentaba. Ngokufana neyokuqala, kodwa kunye ne-petiole yeqabunga elide kunye nokunyamezela okungaphantsi kwamanzi.
  • I-Quercus faginea: I-Oak, eqhelekileyo kwintshona yeMeditera, incinci ngobungakanani kwaye iguquguquka kakhulu kumhlaba wekalika.
  • I-Quercus pyrenaica: I-Melojo okanye i-rebollo, ifumaneka kwi-Peninsula yase-Iberia, eMntla Afrika naseFransi, enamagqabi anzulu kunye noboya.
  • Iquercus rubra: I-oki ebomvu yaseMelika, eyaziwa ngokukhula kwayo ngokukhawuleza kunye nombala omangalisayo wasekwindla, osetyenziswa kakhulu kwiigadi kunye neepaki.
  • UQuercus humilis: I-Downy oak, eyomeleleyo kwaye ikwazi ukuziqhelanisa nemihlaba engekho mgangathweni, esongelwa yilahleko yendawo yokuhlala kwimimandla yeMeditera.

Kukho i-subspecies yendalo kunye ne-hybrids, kunye neentlobo ezininzi zokuhombisa ezikhethiweyo ngenkangeleko yazo, umbala wamagqabi kunye nokuxhathisa.

Inkcazo yezityalo kunye ne-morphology ye-oki

isiqu se-oki kunye namagqabi

Umthi wom-oki unomqolo obanzi, onamagqabi, aphantse abengqukuva awenza umthunzi oxineneyo nokhuselayo. Isiqu sayo esithe tye, esomeleleyo sinokudlula iimitha ezimbini ububanzi kwisampulu ye-centenarian. Amasebe ashinyeneyo, ajijeneyo ahlala amagqabi alula aneemida ezilobed kunye nobume obungenaboya kwiintlobo ezininzi.

  • ICortex: Ekuqaleni igudile, iyaqhekeka kwaye iqina ngenxa yobudala, kwaye iyamelana nezinambuzane enkosi ngenxa yoxinzelelo olukhulu lweetannins.
  • AmaSpredishithi: Enye, i-5 ukuya kwi-18 cm, eluhlaza okwesibhakabhaka kunye ne-reverse lighter, kunye ne-venation evelele.
  • Iintyatyambo: Unisexual; iinkunzi ezijingayo, iikati eziluhlaza okanye ezityheli, kunye neemazi zodwa okanye ngokwamaqela amancinci.
  • I-acorn: Isiqhamo se Ovoid, simdaka xa sivuthiwe, sikhuselwe yi scaly dome, eveliswa ngonyaka ngamanani amaninzi.
  • Inkqubo yeengcambu ezinzulu: Ingcambu engundoqo, enamasebe abanzi asecaleni, aququzelela uzinzo kunye nokufikelela kumanzi aphantsi komhlaba.

Amagqabi e-oki anee-acorns ezincinci kunye nee-lobes ezingalinganiyo, ezingqukuva. Ekwindla, umboniso wechromatic wamagqabi awo awunakuthelekiswa nanto, ngakumbi phakathi kweentlobo zaseMelika naseMpuma.

Iimfuno zokukhula: indawo, imozulu kunye nomhlaba

indawo yokunyamekela imithi ye-oki

  • Imozulu: Ikhetha iindawo ezipholileyo ezinobusika obubandayo kunye nehlobo elipholileyo; iiqabaka ziphawula umjikelo wobomi bayo kwaye ifuna utshintsho olucacileyo lwamaxesha onyaka. Kweminye imithi kunye nezityalo eziqhelaniswe nemozulu eyahlukileyo, kukwaluncedo ukwazi iimfuno zazo..
  • Imvula: Ikhula kakuhle nge 600 ukuya kwi 1000 mm yemvula yonyaka kunye nokufuma okungqongileyo, nangona iintlobo ezithile zinyamezela imbalela ephakathi ehlotyeni.
  • Indawo kunye nendawo: Idinga iindawo ezivulekileyo, ubuncinci be-10-12 yeemitha ukusuka kwezinye iintlobo kunye nezakhiwo, ngenxa yobuhle obukhulu be-canopy kunye nenkqubo yeengcambu.
  • Ukukhanya kwelanga: Ngokufanelekileyo, ilanga eligcweleyo; iyawunyamezela umthunzi othile xa iselula, kodwa ukukhula kwayo kunye neentyatyambo ziyaphucuka ngokutyhileka ngokuthe ngqo.
  • Umgangatho: Inzulu, ipholile, ichumile, kwaye ichithwe kakuhle. Ikhetha i-acidic okanye i-pH engathathi hlangothi; abanye banyamezela ialkalinity ethile kunye namaxesha okuntywila kwamanzi okwethutyana.

Kwiindawo zokuhlala zendalo, i-oki ihlala ihlala kwimihlaba etyebileyo kwizinto eziphilayo, ngaphandle kobukho bekalika, nangona iqhelana neemeko ezahlukeneyo ngenxa yeplastiki yayo yendalo.

Ukulinywa kwe-oki kunye nokutyala: iingcebiso ezibalulekileyo

ukutyalwa kwe-oki

  • Ukulungiswa komhlaba: Kubalulekile ukukhulula umhlaba kwaye ususe ukhula kunye nobutyobo beengcambu. Kwiindawo ezinamahlathi, ukulima okulula kwanele.
  • Ixesha lokutyala: Eyona nto ityalwe phakathi kokwindla kade kunye nentlakohlaza, kusetyenziswa ithuba lokungalali. Sebenzisa izithole ezinengcambu ezineminyaka eyi-1-2 ubudala okanye kwizikhongozeli ukuba unkcenkceshelo kunye nomthunzi wokuqala ukhona.
  • Ukuxinana kokutyala kunye nesakhelo: Emahlathini: izityalo eziyi-1.250 ngehektare nganye (4x2m isakhelo); kwiigadi, ubuncinane 8-12 yeemitha phakathi kwezityalo.
  • Ukufakelwa kwakhona: Ayikunyamezeli uqhaqho-fakelo njengomntu omdala; ngokufanelekileyo, ntshulisa i-acorn kwindawo yayo yokugqibela okanye utshintshe abantu abancinci kuphela, ugcine i-taproot injalo.

Xa utyala umthi we-oki ekhayeni lakho okanye epakini, kubalulekile ukuba uqwalasele ubungakanani bawo obuvuthiweyo kunye namandla enkqubo yawo yeengcambu ukunqanda umonakalo kwiziseko ezingundoqo.

Ukunkcenkceshela kunye nokulawula amanzi oki

iiacorns ze-oki

  • Iimfuno eziphakathi: Kubalulekile ukunqanda imbalela kwiminyaka emibini yokuqala ngokunkcenkceshela rhoqo, ngaphandle kokugcwalisa i-substrate.
  • Iingcambu ezinzulu: Imi-oki esele ikhulile ifikelela kumanzi aphantsi komhlaba kwaye ayifane ifune ukunkcenkceshela okongeziweyo ngaphandle kwamaxesha oxinzelelo olukhulu lwamanzi.
  • Ukufuma okulawulwayo: Jonga ukufuma komhlaba phambi kokunkcenkceshela; Amanzi emvula okanye amanzi aphantsi kwemineralization akhethwa ukuphepha i-chlorosis.

Ukuchumisa kunye nokuchumisa i-oki

  • Entsimini nasegadini: Ukufakwa komgquba ngonyaka, umgquba onyangisiweyo, okanye i-guano ekuqaleni kwentwasahlobo nasehlotyeni kwanele ukugcina amandla kunye nokutyebisa ubume bomhlaba.
  • Embizeni: Sebenzisa isichumiso solwelo kwizityalo ezithanda iasidi kwidosi ephakathi, ukuthintela initrogen egqithisileyo ukuthintela ukukhula okubuthathaka.

Ukuthena kunye noqeqesho

  • Uqeqesho lokuthena: Yenza i-trunk ethe tye kunye ne-branched kakuhle kwiminyaka yokuqala, iyimfuneko ekusimeni kwamahlathi okanye iinjongo zokuhombisa.
  • Ukuthenwa kwesondlo: Nciphisa ukususwa kwamasebe awomileyo, awonakeleyo, okanye anqamlezileyo. Kuphephe ukusika okukhulu, okugqithisileyo kwimithi yabantu abadala.
  • Ukunciphisa ihlathi: Umsebenzi obalulekileyo oqala kwiminyaka eyi-15-20 ukunciphisa ukhuphiswano kunye nokuphucula umgangatho wokhuni.

Ukuvelisa kunye nokuphindaphinda

intshula imbewu ye-oki

Ukusasazwa kwe-oki kuqhutywa ngokuyintloko kwiimbewu (ii-acorns), ekufuneka zihlwayelwe ngokutsha ukuze kwandiswe izinga lempumelelo. Inkqubo ecetyiswayo yile ilandelayo:

  1. Qokelela ii-acorns ezivuthiweyo ekwindla; ukuba awutyalanga kwangoko, yingqele iwahluze kangangeenyanga ezi-1 ukuya kwezi-3.
  2. Hlwayela kwiimbiza ezinzulu kunye ne-aerated substrate etyebileyo kwizinto eziphilayo, ezigquma i-acorn ngeesentimitha ezimbalwa.
  3. Gcina ukufuma ngaphandle kokugcwala kwamanzi kwaye ukhusele imbewu kwiimpuku kunye neentaka.
  4. Xa izithole zifikelela kumagqabi okwenene angama-2-4, tshintshelwa kwindawo yokugqibela ngokukhawuleza.

Ezinye iindlela, ezifana nokusikwa okanye ukubeka, azisebenzi kakhulu ngenxa yokucotha, ubunzima bokukhula kwe-oki.

Ukhathalelo oluphambili lwe-oki kubo bonke ubomi bawo

  • Ulawulo lwezityalo: Kubalulekile kwiminyaka yokuqala ukuphepha ukhuphiswano lokhula kunye nokuqinisekisa uphuhliso olunamandla.
  • Ukukhuselwa kwizinambuzane kunye nezifo: Nangona iqinile, inokuhlaselwa ziintwala, abasebenzi basemgodini wamagqabi, ukungunda, nemibungu ejikelezayo kwimimandla ethile.
  • Imelana nemozulu egqithisileyo: Inyamezela iqabaka eqatha kunye nengqele ehlala ixesha elide, kodwa ayifanelekanga kwiindawo eziselunxwemeni ezinetyuwa.
  • Kulumkele uqhaqho-fakelo kubantu abadala: Enkosi kwi-taproot yabo ephambili, abaqhelani kakuhle notshintsho kwindawo xa sele bemisiwe.

iinkcukacha ze-oki

Ukusetyenziswa kwemveli, inkcubeko kunye neempawu ze-oki

oki ngemibala yasekwindla

  • Isihombiso: Ihlobisa iigadi ezinkulu, iipaki kunye nezikwere zasezidolophini ngobukhulu bayo, umthunzi kunye nombala okhangayo wekwindla yeentlobo ezifana ne-oki ebomvu.
  • Bonsai: Iintlobo ezininzi zinokukhuliswa njenge-bonsai, zifuna ukhathalelo oluthile ebusika kunye nokuthenwa rhoqo ukuze kugcinwe imilo yazo.
  • Iinkuni: Ixabiseke kakhulu ekwenzeni ikhabhathi, ulwakhiwo, intsebenziswano, kunye nokwenza ifanitshala. Ukuxhathisa kwayo ukufuma kwayenza yabaluleka ekwakhiweni kweenqanawa nokwakhiwa kukaloliwe.
  • Ukutya kwezilwanyana: I-acorn ityisa iihagu, amaxhama, iihagu zasendle, iintaka, neenkomo; I-montanera isaqhutywa phantsi kwamahlathi e-oki e-Peninsula.
  • Iimpawu zonyango: Ixolo, amagqabi, i-galls, kunye ne-acorns ine-tannins kunye ne-flavonoids, ene-astringent, anti-inflammatory, kunye ne-antiseptic properties. Ngokwesiko, ziye zasetyenziswa kwi-infusions, iibhafu, kunye nokucinezela ulusu kunye neemeko ze-membrane ye-mucous kunye neengxaki zesisu.

Ukufunda ngakumbi malunga nokunyamekelwa kwezi zakhiwo, unokutyelela kwakhona inqaku lethu konke malunga ne-oki.

Iingxaki eziqhelekileyo kunye nezifo

iingxaki zempilo ye-oki

  • Ukungunda: Umngundo otshisa amagqabi amatsha, ulawuleka ngezisombululo zendalo ezifana nesoda yokubhaka okanye ioyile yendalo.
  • Izinambuzane ezikruqulayo: IZeuzera kunye nezinye izinambuzane zihlasela amagqabi amatsha; ukuthena amasebe achaphazelekayo kunye nonyango oluthile lunceda ukulawula uhlaselo.
  • I-inki ye-Oki: Isifo somngundo esichaphazela iingcambu, sixhaphake kakhulu kwimihlaba emanzi nengakhutshelwanga kakuhle.
  • Iron chlorosis: Ukuba tyheli kwamagqabi okubangelwa kukunqongophala kwentsimbi, ngakumbi kwimihlaba ene<em>calcareous; ilungiswa nge-chelates kunye nokuphucula amanzi.
  • Umbungu oqhutywayo: Iyingozi kwizilwanyana zasekhaya nakubantu, ukulawula kwayo kubalulekile kwiigadi kunye neepaki.

Ukuthintela ngcono, kuyacetyiswa ukuba udibane neengcebiso zethu konke malunga ne-oki.

Izinto ezinomdla, izinto eziphilayo nendalo kunye nenkcubeko

ixabiso le-oki yendalo

  • Isimboli yesizwe kunye nengcwele: I-oki ngumthi wesizwe kumazwe amaninzi aseYurophu kwaye imele amandla, ubomi obude kunye nobulumko. E-Bizkaia, umthi waseGernika ufanekisela inkululeko yaseBasque. Mandulo, imithetho yayifungiswa phantsi kwemithi yom-oki yaye okusesikweni kwakusenziwa.
  • I-Mycorrization: Ihlala kwi-symbiosis kunye nomngundo ezingcanjini zayo, nto leyo ephucula ukufunxa izondlo kwaye iyinike ukuxhathisa okukhulu kwimbalela kunye nezinambuzane. Ngolwazi oluthe kratya, ungaphinda uqhagamshelane konke malunga ne-oki.
  • Izinto eziphilayo: Amahlathi e-Oak ziindawo ezityebileyo ezixhasa iintaka, izilwanyana ezanyisayo, izinambuzane (ezifana ne-stag beetle), i-lichens kunye ne-mycelia eziyimfuneko kwimpilo yamahlathi.
  • Amabinzana adumileyo: Iintetho ezinjengokuthi "omelele njenge-oki" kunye negama layo lesiLatini lizalwa ngamandla ayo. robur ibhekisa kukuqina kunye nokunyamezela.
Indlela yokubuyisela i-alocasia
Inqaku elidibeneyo:
Indlela yokubuyisela i-alocasia: izisombululo, ukhathalelo kunye nokuthintela ingxaki

Amanqaku amva nje kwi-oki

Ngakumbi malunga ne-oki ›